Монголдоо ирлээ

Таван жилийн дараа гэртээ бүр мөсөн эргэн ирлээ.

Монголд хүмүүс харилцааны соёлгүй, бүдүүлэг, ажил төрөл бүтдэггүй, шороотой утаатай хүйтэн, дэлгүүрт орохоор юмнууд нь үнэтэй, тэгсэн мөртлөө цалин бага гээд л янз бүрийн яриа сонсоод битүүхэндээ санаа зовж л байлаа. Гэхдээ ирээд долоо хоноход намайг ирэхийг хоног тоолон хүлээсэн ээж, гэр бүлийхэн, удаан уулзаагүй найз нөхөд, өөрчлөгдөн хөгжиж буй төрөлх хот энэ бүхнээ хараад сэтгэл нэг л дүүрэн болчихлоо. Улаанбаатарт нарны гэрэл яасан их тусдаг юм бэ, өдөр яасан гоё урт юм бэ, сар яасан том харагддаг юм бэ гээд л урд нь анзаардаггүй байсан зүйлүүдээ хараад л баясаад явж байна.

Гэхдээ мэдээж үүний хажуугаар хийж цэгцлэхгүй бол болохгүй нь гэсэн зүйлүүд ч зөндөө байна аа. Хогонд дарагдсан хорооллууд, ядуу хүмүүс, эвдэрхий замууд, аймшигтай замын түгжрэл, дүрмээ барьдаггүй жолооч болон явган хүмүүс, утгагүй мөнгө тараалт, эмх замбараагүй сүлжээ нь байнга тасардаг "Дүүрэг", мөрөөрөө яваад ажил бүтдэггүй төрийн албан газрууд, муудсан ногоо жимс зардаг хүнсний дэлгүүрүүд (олон янзын сүүн болон гурилан бүтээгдэхүүн өөрсдөө хийдэг болсон нь сайшаалтай ч), утас эвдлэнгээ алддаг утас засварчид гэх мэт.

Ерөнхийдөө хувийн хэвшлүүд, компаниуд, банкнууд дээр очиход ажил бүтэмжтэй, үйлчилгээ ч сайтай юм. Төрийн байгууллагууд эсвэл хэнд ч хамаарагдахгүй хэсгүүд?? (уг нь бид бүгдэд хамаарах хэсэг боловч) л бохир заваан, үйлчилгээ муутай хаягдсан орхигдсон юм шиг сэтгэгдэл төрлөө.

Зарим хүмүүс үүнийг "Хөгжиж буй аливаа улс үндэстэн ийм л замыг туулдаг" гэж хэлж магадгүй л дээ. Тийм ч байж магадгүй. Гэхдээ заавал бусад улс орны хөгжлийг даган, алдааг нь ч дуурайх хэрэггүй юм шиг ээ. Хөгжсөнийхөө дараа байгал дэлхийгээ хамгаална гэсээр байтал дахин сэргээгдэхээргүй болчих вий дээ. Тэгээд ч "Хөгжил" гэдэг ойлголтоо зөв тодорхойлох хэрэгтэй юм шиг ээ. За за тэгэхдээ үүнийг ярьвал бас бөөн урт юм болох байх, залхуу хүрэв.

Гэхдээ ихэнх хүмүүс уг нь энэ бүгдийг хүлээн зөвшөөрөөд л, санаа зовж байгаа боловч, энэ чигээр нь хүлээж аваад л байгаад байгааг өөрчлөмөөр юм шиг ээ. Мэдээж хэрэгтэй сайн зүйлс хийж буй хүмүүс ч мэр сэр байгаа ч ихэнх хэсэг хувийн ажилдаа дарагдаад, олон нийтийн ажилд идэвхгүй хандвал тэдгээр хүмүүсийн хүч хөдөлмөр талаар болох юм шиг. Ямартай ч Монголчууд бидэнд, Улаанбаатарчууд бидэнд хийх зүйл зөндөө байгаа шүү.